Emziren Kadınlarda Meme Sağlığı

Emziren kadınlarda meme sağlığı

Emzirme döneminin rahatsızlıkları genellikle emzirmeyle ilgili olmakla birlikte, meme kanseri de dahil olmak üzere emzirmeyen kadınlarda rastlanan bütün hastalıklar emzirme dönemindeki kadınlarda da görülebilir.

İnfeksiyonlar bakteriler, mantarlar ya da virüslerle oluşabilirler. İnfeksiyonun önlenmesi ise tedavisinden çok daha kolaydır: hijyene- iyi el ve meme temizliği-, memenin iyi sağılmasına, dinlenmeye ve bol sıvı tüketimine çok özen gösterilmelidir.. Buna rağmen kanalları tıkayan süt tıkaçları nedeniyle infeksiyon bazen kaçınılmaz olabilir. Hastalığın başlangıcındaki yangısal doku reaksiyonu (mastit), erken tedavi edilmezse abseye dönüşür ve tedavisi zorlaşır. Tedavi, hastalığın evresine ve şiddetine göre belirlenir. Genellikle antibiyotiklere gereksinim gösterir.  Antibiyotik kullanımı konusunda annelerin bebekleri için endişelenmelerine gerek yoktur çünkü bebeğe zararı olmayanlar seçilir. Tedavi sırasında emzirmenin devam ettirilmesi, bu mümkün olmazsa memenin elle ya da pompayla düzenli olarak sağılması istenir.  Memedeki infeksiyonun yaygınlık ve şiddetinin tayini ve tedavi sonrasındaki takibi radyolog tarafından ultrasonografik olarak yapılmalıdır. İnfeksiyon abse aşamasına geçmişse, tedavisi için boşaltılması genellikle şarttır. Absenin boşaltılmasında cerrahi kesi yerine öncelikle radyolojik girişim (ultrasonografi kılavuzluğunda aspirasyon ve drenaj) denenmelidir.

Memenin uzun süreli ve tekrarlayan infeksiyonları,  plasma hücreli mastit” dediğimiz bir meme hastalığına yol açabilir. Bu hastalık genellikle çok doğum yapan, uzun sürelerle emziren kadınlarda görülür. Yeterince iyi sağılmayan süt salgısının, memenin bağ dokusu içine sızarak orada çökelmesi sonucunda, dokunun bu çökeltileri “yabancı” sayarak geliştirdiği tepkisel, steril (mikroplara bağlı olmayan), granülomatöz, kronik, inflamatuar (yangısal) bir olaydır. Uzun dönemde, kronik yangıya bağlı olarak gelişen fibrosis, meme başında çekintiye yol açar. Bu tablo sıklıkla kanserle karışır. Gereksiz cerrahi girişimlerin önlenmesi, uygun ve yeterli radyolojik tetkik için meme radyoloğuna danışılmalıdır!

Dermatozlar (egzama, sedef, seboreik dermatit, kontakt dermatit, nörodermatit gibi), genellikle meme başı ve çevresinde, bu bölgenin irritasyonu ile tetiklenir. Bu bölgeye sürülen bazı ilaçlar ve annenin bebeğe verdiği bazı gıdalara geliştirdiği allerji de tetikleyici olabilir. Genellikle steroid içeren kremlerle tedavi edilir. Kalıcı ve kronik hale gelirse, bu yangısal cilt hastalığı zemininde bakteriler ve mantarlar üreyebilir ki o zaman klinik tablo yangısal meme kanserine”çok benzer. Gereksiz cerrahi girişimlerin önlenmesi, uygun ve yeterli radyolojik tetkik için meme radyoloğuna danışılmalıdır!
Meme başı kanaması, özellikle ilk bebeğini doğuran genç annelerde, emzirmenin ilk günlerinde görülebilir. Bu durum genellikle memedeki damarlanmanın artmasına bağlıdır ve kısa sürede kendiliğinden geçer. Meme başı kanaması sürekli ya da uzun süreliyse, hele kitle de eşlik ediyorsa meme kanseri habercisi olabilir; uygun ve yeterli radyolojik tetkik için meme radyoloğuna danışılmalıdır!
Meme kanseri her yaşta görülebilir ama  40 yaşından itibaren yaşla doğru orantılı şekilde giderek artar. Tüp bebek teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak ileri yaş gebeliklerin artması, gebelerde ve emziren kadınlarda meme kanseri sıklığının artması anlamına gelmektedir. Bu nedenle, 40 yaş ve üstü kadınların gebe kalmadan önce mamografi taraması yaptırması çok önemlidir!

Gebelik ve emzirme döneminde ortaya çıkan meme kanseri, yüksek düzeydeki hormonların etkisiyle çok daha hızlı büyür ve yayılır, dolayısıyla çok daha kötü bir gidişat gösterir. Yalnız kanser değil, bazı iyi huylu meme kitleleri de gebelik döneminde büyürler; ele gelmeye başlayanlar genellikle büyük endişe kaynağı olurlar.

Gebelik öncesinde (idealde 20 yaşından itibaren) her kadının düzenli olarak meme sağlığı taramasından geçmesi, meme kanseri tarama yöntemlerini öğrenmesi ve uygulaması, gebelik sürecinde meme ile ilgili gereksiz endişeleri önlediği gibi meme kanserinin erken tanısında da tek yoldur. Bunun için en isabetli kılavuzunuz, meme radyoloğunuz olabilir!

Meme kanseri tarama yöntemlerini bilgilerinize emin misiniz?

Ya doğru uyguladığınıza?